Dijital Oyun Bağımlılığının Çocuklar Üzerindeki Etkileri

Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Hastalıkları Uzmanı Dr. Özge Çelik Büyükceran, dijital oyunların kontrolden çıkıp aşırı kullanımının çocuk ve ergenler arasında giderek yaygınlaşan bir ruhsal sağlık sorunu haline geldiğini belirtti. Büyükceran, bu durumun çocuğun ruhsal, sosyal ve akademik hayatını olumsuz etkileyebilecek ciddi bir sorun olduğunu söyledi.

Uzman Dr. Özge Çelik Büyükceran, dijital oyun bağımlılığı konusunda açıklamalarda bulundu. Büyükceran’a göre, dijital oyunlar özellikle çocuk ve ergen beyninde ödül sistemini uyararak bağımlılığa neden olabiliyor. Yapılan araştırmalar, oyunlara bağımlı olan çocuk ve gençlerin beyninde ödül beklentisiyle ilişkili bazı bölgelerde anormal aktivasyonlar olduğunu gösteriyor. Oyunlardaki hızlı başarı ve ilerleme duygusu, beyindeki dopamin sistemini harekete geçirerek bağımlılığı artırabiliyor. Bu durum, çocuğun gerçek hayattaki zorluklarla başa çıkma yeteneğini zayıflatarak motivasyon kaybına ve sıkılmaya neden olabiliyor. Bu etkiler özellikle ergenlik döneminde daha belirgin hale geliyor.

“Psikiyatrik eş tanılarla ilişkili olabilir”

Dr. Büyükceran, dijital oyunlara aşırı ilginin çocuğun işlevselliğini olumsuz etkileyebileceğini ve bu durumun genellikle psikiyatrik sorunların bir belirtisi olduğunu vurguladı. Özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), depresyon, anksiyete bozuklukları, sosyal kaygı ve uyum sorunları gibi durumlarla ilişkili olabileceğini belirtti. Bazı çocuklar için oyunlar, duygusal sıkıntılarla baş etme yöntemi haline gelebiliyor. Bu durumun fiziksel etkileri de olabileceğini belirten Büyükceran, uzun süre ekran başında zaman geçirmenin uyku düzenini, fiziksel aktiviteleri ve genel sağlığı olumsuz etkileyebileceğini söyledi.

“Davranışsal sinyalleri tanımak önemli”

Büyükceran, ailelerin dikkat etmesi gereken bazı davranış ipuçlarını da paylaştı. Oyun bağımlılığının belirtilerinden bahseden Büyükceran, ailelerin çocuklarının davranışlarını dikkatle izlemesi ve gerekli durumlarda uzman desteği almaları gerektiğini belirtti.

Uzman Dr. Büyükceran, dijital oyunların yasaklanması yerine düzenlenmesi ve kontrol altında tutulmasının daha sağlıklı olduğunu vurguladı. Ailelerin, çocukların ekran sürelerini belirleyen ve uygulayan “ekran sözleşmeleri” gibi yöntemlerden faydalanabileceğini belirtti. Ayrıca, çocuklara ekran dışında alternatif etkinlikler sunmanın önemine değinen Büyükceran, ailelerin kendi dijital alışkanlıklarına da dikkat etmeleri gerektiğini söyledi.

Dr. Büyükceran, dijital oyun bağımlılığının çocuklar üzerindeki etkilerini değerlendirirken, ailelerin çocuklarını daha iyi anlamaları ve destek vermeleri gerektiğini belirtti. Aile içinde sağlıklı iletişimin ve sınırların belirlenmesinin önemine vurgu yaparak, profesyonel destek almanın gerekliliğine dikkat çekti.